Dünyanın gözü Mısır'da
04 Temmuz 2013 13:26
Mısır'da
ordunun yönetime el koyması tüm dünyada geniş yankı bulurken,
uluslararası kurum ve ülkelerden farklı açıklamalar geldi.
ABD Başkanı Barack Obama, yazılı açıklamasında doğrudan "darbe"
kelimesini kullanmazken, Mısır'da ordunun Cumhurbaşkanı Muhammed
Mursi'yi iktidardan uzaklaştırma ve Mısır anayasasını askıya alma kararından derin endişe duyduklarını belirtti.
Obama açıklamasında, "Mısır
ordusunu, kapsayıcı ve şeffaf bir süreç üzerinden mümkün olan en kısa
zamanda tam otoriteyi tekrar demokratik yollardan seçilmiş bir sivil
hükümete geri verme yolunda hızlı ve sorumlu şekilde hareket
etmeye, Mursi ve destekçilerine yönelik keyfi tutuklamalardan kaçınmaya
çağırıyorum" ifadesini kullandı.
BM Genel Sekreteri
Ban Ki-mun da bir ülkede ordunun devlet işlerine müdahalesinin endişe
verici olduğunu belirterek, Mısır'da sivil yönetimin bir an önce
güçlendirilmesi gerektiğini bildirdi.
İngiltere,
demokratik sistemlerde sorunların çözümlenmesi için askeri müdahale
yolunun kullanılmasını desteklemediklerini açıkladı. İngiltere Dışişleri
Bakanı William Hague Mısır'da tarafları şiddetten kaçınmaya ve itidalli
olmaya çağırdı.
Almanya Dışişleri Bakanı Westerwelle yaptığı yazılı açıklamada, Mısır'da yaşananların Mısır demokrasisi için ağır bir gerileme olduğunu belirterek, acil olarak Mısır'ın anayasal düzenine geri dönmesini istedi.
Avrupa
Birliği'nde ise yaşananları "darbe" olarak nitelendirmekten ve
kınamaktan kaçınılması bazı üye ülkeleri rahatsız etti. İsveç Dışişleri
Bakanı Carl Bildt, "AB'nin daha kapsamlı bir açıklama yapmasına ihtiyaç
var. İstişareler devam ediyor" dedi.
AB dönem
başkanlığını bu ay başında üstlenen Litvanya ise Mısır'da taraflara
itidal ve şiddetten kaçınma çağrısında bulundu. Litvanya Dışişleri
Bakanı Linas Linkevicius, "Geç kalınmadan özgür ve adil seçimler
yapılmalı" dedi.
Hollanda Dışişleri Bakanı Frans Timmermans da Mısır’daki durumun endişe verici olduğunu söyledi. Timmermans, Mısır halkının meşru isteklerinin siyasi diyalog yoluyla gerçekleşebileceğini kaydetti.
Askerlere
tüm Mısırlıların güvenliğini sağlamaları yönünde çağrıda bulunan
Timmermans, bağımsız ve adil seçimlere, ifade özgürlüğüne, gösteri
hakkına ve azınlık haklarına saygının önemine işaret etti.
Mısır'da ordunun yönetime el koyması bölgede geniş yankı buldu. Bölgede
ilk demeci Suriye lideri Beşşar Esed verirken, Suudi Arabistan'ın ve
Birleşik Arap Emirlikleri'nin gönderdiği mesajlar dikkat çekti.
Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdülaziz, Mısır'da yönetime el
koyan ordunun yeni devlet başkanı ilan ettiği Anayasa Mahkemesi Başkanı
Adli Mansur'a kutlama mesajı gönderdi.
Kral Abdullah, mesajında,
"Tarihin bu kritik dönüm noktasında Mısır'da üstlendiğiniz liderlikten
dolayı sizi tebrik ederim. Allah, omuzlarınıza yüklenen kardeş Mısır
halkının umutlarını gerçekleştirme görevinde yardımcınız olsun. Mısır'ı
karanlık tünelden kurtaran General Abdülfettah el Sisi'nin temsil
ettiği tüm silahlı kuvvetleri de güçlü şekilde tebrik ederiz." şeklinde
konuştu.
Kendi ülkesinde iç savaş yaşanan Suriye lideri Beşşar
Esed, devlet gazetesi Thawra'ya verdiği demeçte,"Mısır'da olan şey,
siyasal İslam denen şeyin çöküşüdür. Dünyanın her yerinde dini siyasal
emellerine alet eden herkesin akıbeti de bu olacaktır" dedi.
Esed, "İnsanları her zaman kandıramazsınız. Hele ki binlerce yıllık bir medeniyete sahip olan Mısır halkını. Bir yılın ardından gerçekler Mısır halkının önüne geldi. Müslüman Kardeşler’in performansı halkın onların yalanlarını görmesini sağladı" ifadelerini kullandı.
Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri Bakanı Abdullah bin Ziyad Al-Nahyan ise "içinin rahat olduğunu" söyleyerek, "Yüce Mısır
ordusu, Mısır'ın koruyucusu ve kalkanı olduğunu ispat etti" şeklinde
konuştu. Al-Nahyan, "Mısır'ın soylu tarihi, medeniyete katkıları, Arap
dünyasındaki etkisi ve islami alandaki rolü, halkına parlak bir gelecek
inşa etmek için sağlam temeller kuracağının kefilidir" dedi.
Bölgenin önemli ülkelerinden İsrail ise Mısır'da yaşananlarla ilgili yorum yapmaktan kaçınmaya devam ediyor.
Sudan Dışişleri Bakanlığı, "Mısır'da cereyan eden olaylar, siyasi
liderlerini, milli kurumlarını ve halkını ilgilendiren iç meselelerdir.
Ülkenin bütünlüğünün korunması esas alınarak, pusuda bekleyenlere fırsat
verilmemelidir" şeklinde açıklama yaptı.
Fas Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada ise, "Fas, kardeş ülke Mısır
Arap Cumhuriyetindeki son gelişmeleri endişe ve dikkatle takip
etmektedir. Köklü bir tarihi geçmişe sahip Mısır'da özgürlük ve
demokrasi ilkeleri ışığında halkın meşru isteklerinin karşılanması,
güven ve istikrar ortamının sağlanması için ulusal birliğin korunmasına
ihtiyaç duyulmaktadır" denildi.
Ürdün Dışişleri Bakanı Nasır
Cevde, Mısır'da istikrar ve refah ortamının hakim olmasını içtenlikle
ümit ettiklerini belirterek, "Şu zor zamanlarında sorumluluk
dizginlerini cesurca ellerinde tutan kardeş ülke Mısır, aziz Mısır halkı ve liderlerine desteğinin tam ve değişmez olduğunu" ifade etti.
Ürdün haber ajansı Petra'ya konuşan Cevde, "Ürdün'ün, büyük ve kardeş Mısır halkının iradesine olan saygısı ve samimi dostluğunun sürekliliği konusundaki konumu açık ve değişmezdir" dedi.
Tunus Nahda Hareketi Partisi Şura Meclisi
Üyesi Riyad eş-Şabi, Mısır'da
ordunun yönetime el koymasını, meşruiyete ve halk iradesine indirilmiş
darbe olarak
nitelendirdi. Şabi,
"Mısır'da dün yaşananlar,
cumhurbaşkanlığı kurumuna ve halk
tarafından şeffaf şekilde seçilen
Muhammed
Mursi'ye yapılan askeri darbeden başka bir şey
değildir.
Ordunun yönetime el koyması, meşruiyete ve
halk iradesine indirilmiş
darbedir"
dedi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın resmi internet
sitesinde yayınlanan açıklamada, Mısır'daki durumun Rusya tarafından
dikkatle izlendiği belirtilerek,
"Ortadoğu'da derin değişimlerin
başladığı
zamandan itibaren Rusya'nın, Mısır
halkının daha iyi ve özgür yaşam, demokratik
yenilenme çabalarına destek olduğu"
kaydedildi.
Açıklamada ayrıca,
"Oluşan durumda Mısır
siyasi güçlerinin sabır gösterip, ekonomik ve
siyasi sorunların
çözümünde ulusal çıkarları ve
toplumun bütün kesimlerinin çıkarlarını
gözönünde bulundurarak şiddetten uzak
hareket etmelerinin önemli olduğu"
vurgulandı.
