HÜSNÜ Mübarek’e karşı kitleler 2011’de ayaklandı, ordu Mübarek’i devirdi, buna “devrim” deniliyor; fakat Mursi’ye karşı da kitleler ayaklanıp ordu onu devirdiğinde niye “darbe” diyorlar 9 Temmuz 2013

Mısır üzerine notlar (1): Darbe...

HÜSNÜ Mübarek’e karşı kitleler 2011’de 

ayaklandı, ordu Mübarek’i devirdi, buna 

“devrim” deniliyor; 

fakat Mursi’ye karşı da 

kitleler ayaklanıp ordu onu devirdiğinde niye 

“darbe” diyorlar?! 

 

HÜSNÜ Mübarek’e karşı kitleler 2011’de ayaklandı, ordu Mübarek’i devirdi, buna “devrim” deniliyor; fakat Mursi’ye karşı da kitleler ayaklanıp ordu onu devirdiğinde niye “darbe” diyorlar?!

Bu sorudaki mantık, yüzeysel düşünmenin ve kaba benzetmenin tipik bir örneğidir, bazı köşelerde okuduğumda hayret ediyorum.
Mübarek’e karşı 25 Ocak 2011’deki halk ayaklanmasının ardından ordunun Mübarek’i devirmesiyle 70 yıllık diktatörlük sona ermiş, Mısır tarihinde ilk defa “hür seçimlerin” ve “seçim sandığının” yolu açılmıştı. Onun için “devrim”dir.
Bu sene Tahrir’de yine büyük gösteriler devam ederken ordunun Mursi’yi devirmesi ise “darbe”dir çünkü hür seçimlerle gelen iktidarı devirmiştir, Mısır’ı derin bir meşruiyet krizine itmiştir.

SANDIĞA KARŞI İTTİFAK

Mursi’ye ve İhvan’a (Müslüman Kardeşler) karşı yapılan askeri darbeyi destekleyenlere bir bakın: İsrail, İsrail’in can düşmanı Beşar Esad, Selefi ülkesi Suudi Arabistan, petrol zengini Körfez şeyhlikleri, Mısırlı laikler, liberaller, mutaassıp Selefiler, gelenekçi El Ezher!..
Bunları birleştiren, “sandık” korkusudur! “Sandık” laik Beşar Esad’ın da, Selefi Suudilerin de, feodal şeyhliklerin de kâbusudur! İsrail için “sandık” demek, Mısır’da Camp David iktidarları yerine İsrail’e daha soğuk halk iktidarları demektir!
Mısırlı Selefiler mi? İhvan’ın sloganı “İslam ve Demokrasi” idi; yarın yazacağım, anayasalarını da buna göre yapmışlardı. Mutaassıp Selefilerin sloganı ise “demokratik şeriat değil, Allah’ın şeriatı”dır! Anlamı çok açık; İhvan’a karşı bir slogandır.
Ezher komedisini ayrıca yazacağım.

SELEFİLER GÜÇLENDİ

Selefiler Mursi’ye karşı darbeyi desteklediler, darbeci generaller de Selefilerin desteğini bir meşruiyet aracı olarak vitrine koydular. Selefi destekli bir laikliği kurtarma darbesi!
General Sisi, darbenin gerekçesini şu süslü ifadeyle açıklamıştı:
“Mısır halkının tehdit edilmesine göz yummaktansa, ölmek daha onurludur!”
Ne laf, ya!.. Mısır’ın “laik ve liberal” kesimleri, İhvan iktidarını “tehdit” olarak algılayıp yüz binler halinde Tahrir’i doldurmuşlardı, darbe de bu “tehdit”e son verecekti. Fakat...
Dünkü New York Times’ta  David Kirkpatrick, darbenin Mısır’da Selefileri “King maker”, yani yeni egemenliği belirleyici hale getirdiğini yazıyordu! Batı yanlısı Baradey’i başbakan yapmak isteyen ordu, Selefiler buna karşı çıkınca geri adım atmıştı!
Ilımlı Mursi’yi deviren darbe, mutaassıp Selefileri söz sahibi haline getirmiştir!

CEZAYİR KORKUSU

Selefiler şimdi darbeye karşı pozisyon alıyorlar, yani darbe şimdi Selefilere dört gün öncesine göre daha fazla muhtaç! Yağmurdan kaçarken doluya yakalanma hali!
Dahası, seçilmiş ılımlı İhvan iktidarını “tehdit” olarak algılayan ordu, sivillerin üzerine ateş açıp 51 kişiyi öldürerek ülkeyi içsavaşın eşiğine getirmiş bulunuyor.
“Cezayir sendromu”ndan korkuluyor haklı olarak. Malum, Cezayir’de 1991’de seçimleri İslami Selamet’in kazanması üzerine Fransa’nın teşvikiyle ordu darbe yapmış, yıllarca süren vahşi bir içsavaş yaşanmıştı.

DEMOKRATİK OLGUNLUK

Askeri darbe Mısır’daki kutuplaşmaları ve ekonomik krizi daha derinleştirdiği gibi, ülkeyi içsavaşın eşiğine getirmekle de kalmadı... Hepsinden kötüsü, başta İhvan olmak üzere Mısır’daki tecrübesiz siyasi akımların tecrübeler yaşayarak “demokratik olgunluk” kazanmasını da çok zorlaştırdı.
Darbecilerin amacı bu değildi elbette; fakat darbelerin bütün toplumlarda doğurduğu sonuç daima “daha kötüsü”dür.
Yarın: Şeriat ve demokrasi.

 

Taha AKYOL
9 Temmuz 2013